Rodzaje rur używanych w systemach chłodzenia
Rura do klimatyzacji stanowi kluczowy element każdej instalacji chłodzącej. Producenci oferują trzy główne typy materiałów do tego zastosowania. Rury miedziane dominują w 85% instalacji ze względu na ich doskonałą przewodność cieplną wynoszącą 401 W/mK.
Alternatywą są rury ze stali nierdzewnej, które zyskują popularność w obiektach przemysłowych. Ich odporność na korozję przekracza o 300% parametry zwykłej stali węglowej. Te elementy wytrzymują ciśnienie robocze do 45 barów bez odkształceń.
Trzecią opcją pozostają rury z tworzyw sztucznych, stosowane w niewielkich instalacjach domowych. Ich waga jest mniejsza o 60% od odpowiedników metalowych. Żywotność tych produktów sięga 25 lat przy prawidłowej eksploatacji.
Parametry techniczne decydujące o wyborze
Średnica wewnętrzna rury wpływa bezpośrednio na przepływ czynnika chłodniczego. Standardowe wymiary obejmują zakres od 6 mm do 54 mm średnicy zewnętrznej. Mniejsze średnice stosuje się w jednostkach o mocy do 3,5 kW.
Grubość ścianki determinuje wytrzymałość mechaniczną całej instalacji. Norma EN 12735-1 wymaga minimum 0,8 mm dla rur o średnicy do 15 mm. Większe średnice wymagają proporcjonalnie grubszych ścianek dochodzących do 1,5 mm.
Długość dostępnych odcinków wpływa na liczbę połączeń w systemie. Zwoje standardowe mają długość 15 lub 30 metrów. Każde dodatkowe połączenie zwiększa ryzyko nieszczelności o 12% według danych branżowych.
Ciśnienie robocze musi odpowiadać parametrom danego czynnika chłodniczego. Klimatyzacja z R410A wymaga rur wytrzymujących minimum 42 bary. Starsze systemy z R22 pracują przy 28 barach maksymalnie.
Proces instalacji i niezbędne narzędzia
Przygotowanie rura do klimatyzacji rozpoczyna się od sprawdzenia jej czystości wewnętrznej. Producenci zabezpieczają końce plastikowymi zatyczkami przed zanieczyszczeniami. Usunięcie tych zabezpieczeń powinno nastąpić bezpośrednio przed montażem.
Cięcie rur wymaga specjalistycznego narzędzia zwanego obcinakiem do rur miedzianych. Piłka do metalu pozostawia zadzior wewnętrzny o wysokości do 0,3 mm. Ten defekt ogranicza przepływ i powoduje turbulencje w systemie.
Kształtowanie rur odbywa się za pomocą giętarki sprężynowej lub hydraulicznej. Minimalny promień gięcia wynosi 3,5-krotność średnicy zewnętrznej rury. Przekroczenie tego parametru prowadzi do spłaszczenia przekroju o więcej niż 10%.
- Obcinak do rur miedzianych z ostrzem wymiennym
- Giętarka sprężynowa w różnych średnicach
- Rozwiertak do usuwania zadziorów
- Kielich do wykonywania połączeń rozszerzanych
Izolacja termiczna jako element systemu
Otulina izolacyjna chroni rurę przed kondensacją pary wodnej z otoczenia. Jej grubość musi wynosić minimum 9 mm dla rur o średnicy do 22 mm. Większe średnice wymagają proporcjonalnie grubszej izolacji sięgającej 19 mm.
Materiał izolacyjny powinien wytrzymywać temperaturę od -40°C do +105°C bez degradacji. Elastomer kauczukowy spełnia te wymagania przez okres 20 lat eksploatacji. Jego współczynnik przewodności cieplnej nie przekracza 0,040 W/mK.
Szczelność otuliny ma kluczowe znaczenie dla jej skuteczności. Każda nieszczelność o długości 1 cm zwiększa straty energii o 15% na tym odcinku. Klej kontaktowy zapewnia trwałe połączenie styków izolacji.
- Zmierz dokładną długość rury wymagającą izolacji
- Dodaj 5% zapasu materiału na nierówności i zakłady
- Naetnij otulinę wzdłuż linii perforowanej ostrym nożem
- Nałóż izolację bez rozciągania materiału
Najczęstsze błędy podczas montażu instalacji
Nieprawidłowe przygotowanie końców rur stanowi przyczynę 40% awarii instalacji klimatyzacyjnych. Pozostawienie zadziorów wewnętrznych powoduje erozję zaworu rozprężnego już po 6 miesiącach pracy. Dokładne wygładzenie brzegów wydłuża żywotność komponentów o 80%.
Zbyt małe promienie gięcia prowadzą do lokalnych zwężeń przekroju przepływowego. Ograniczenie to zwiększa oporność hydrauliczną systemu o 25-35%. Sprężarka pracuje wtedy z większą mocą, co skraca jej żywotność o 3-4 lata.
Niewłaściwa izolacja termiczna generuje kondensację wody na powierzchni rur. Jeden litr skondensowanej wilgoci może spowodować korozję elementów metalowych w ciągu 2 lat. Odpowiednia grubość otuliny eliminuje to zagrożenie całkowicie.
